دوفصلنامه علمی مطالعات الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی

1. بررسی تطبیقی آموزه‌های اسلامی و ریشه‌های مذهبی کارآفرینی

محمد امینی؛ نادر نادری؛ بیزن رضایی

دوره 8، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1399، صفحه 10-46

چکیده

این مقاله درصدد است بعد از شناخت ریشه‌های اخلاقی-مذهبی مؤثر در کارآفرینی نخستین سرمایه‌داری، اولاً نظر اسلام را در خصوص این ریشه‌های اخلاقی-مذهبی ارائه دهد و ثانیاً آموزه‌های اساسی‌ای را بیان کند ... بیشتر

2. جایگاه زبان فارسی در تمدن نوین اسلامی از دیدگاه مقام معظم رهبری

محمد باقر میرزایی حصاریان

دوره 8، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1399، صفحه 48-75

چکیده

زبان‌ فارسی‌‌ میراثی‌ عظیم‌، باشکوه‌ و بسیار ارزشمند فرهنگی‌ است؛ با این حال، پرسش اساسی آن است که در تمدن نوین اسلامی جایگاه زبان فارسی چگونه خواهد بود و راه‌های دستیابی به آن جایگاه چیست؟ پژوهش ... بیشتر زبان‌ فارسی‌‌ میراثی‌ عظیم‌، باشکوه‌ و بسیار ارزشمند فرهنگی‌ است؛ با این حال، پرسش اساسی آن است که در تمدن نوین اسلامی جایگاه زبان فارسی چگونه خواهد بود و راه‌های دستیابی به آن جایگاه چیست؟ پژوهش حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی و پیکره بنیاد است. پیکره‌ی پژوهش شامل نوزده سخنرانی رهبری در بازه‌ی زمانی1370 تا 1398 در مناسبت‌ها و در جمع افراد گوناگون درباره‌ی زبان فارسی است که از بین 266 سخنرانی حاوی سخنانی درباره‌ی زبان فارسی در جمع‌آوری گردیده ؛ این تعداد سخنرانی با استفاده از ابزار جستجو در پایگاه اطلاع‌رسانی رهبری یافت شد. پس از تعیین پیکره‌ی پژوهش، ابتدا رئوس مطالب اصلی ارائه شده در هر سخنرانی استخراج شده در ادامه، مطالب گزینش یافته دسته‌بندی و تحلیل گردیده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که زبان فارسى از دید رهبری به عنوان بهترین حامل و رسانه براى معارف، افکار، نوآورى و تمدن عمیق اسلامى و نیز به سبب ظرفیت والای زبانی، نقش مهمی در تمدن نوین اسلامی دارد؛ با این حال باید بستر و زمینه‌های لازم برای نقش‌آفرینی زبان فارسی در تمدن نوین اسلامی فراهم گردد و یکی از مهم‌ترین زمینه‌های لازم آن درنوردیدن مرزهای علمی جهان و تولید علوم روز جهان به زبان فارسی است. البته در کنار این امر مهم، باید به موضوعات دیگری همچون پاسداری‌ از زبان‌ فارسی‌ و پویاسازی و پالایش آن نیز توجه داشت.

3. راهبردهای استحکام اقتصادی نظام سیاسی اسلام از منظر آیت‌الله محمد علی شاه‌آبادی(ره)

سیدمحمدجواد قربی؛ غلامرضا جمشیدیها

دوره 8، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1399، صفحه 78-108

چکیده

نظام سیاسی اسلام برای تعالی نیازمند توجه به اقتصاد است و ساختارهای اقتصادی در حکومت باید در برابر آسیب ها، تهدیدات و چالش‌ها مستحکم شوند از این رو، تبیین روندهای استحکام بخشی به نظام اقتصادی در حکومت ... بیشتر نظام سیاسی اسلام برای تعالی نیازمند توجه به اقتصاد است و ساختارهای اقتصادی در حکومت باید در برابر آسیب ها، تهدیدات و چالش‌ها مستحکم شوند از این رو، تبیین روندهای استحکام بخشی به نظام اقتصادی در حکومت اسلامی امری راهبردی است و آیت‌الله شاه‌آبادی به عنوان یکی از متفکران اسلامی در قرن اخیر، ایده‌های نوینی در حوزه الگوی بومی اقتصاد اسلامی ارائه داده است و به همین دلیل، این مقاله تلاش دارد با بهره‌گیری از روش تحلیلی-توصیفی و مطالعات کتابخانه‌ای به این سوال پاسخ دهد؛ راهبردهای استحکام اقتصادی نظام سیاسی اسلام از منظر آیت‌الله محمدعلی شاه‌آبادی کدامند؟ یافته‌های مقاله نشان می‌دهد که مهمترین تاکید ایشان در کتاب شذرات المعارف، توجه به سیاست عِدّه و عُدّه می-باشد و در راستای تعالی در این سیاست‌های اقتصادی، وحدت و اخوت دینی لازمه پیشبرد اهداف اقتصادی است و در عرصه مالی، شرکت مخمس الگوی مطلوب نظام مالی-اقتصادی برآمده از آموزه‌های اسلامی است. برخی از ملزومات استحکام اقتصادی از منظر آیت‌الله شاه‌آبادی عبارت از؛ تقویت تولید داخلی، تعامل قوای عاقله و عامله، توجه به مقتضیات بومی و دینی در روندهای خرد و کلان اقتصادی، تبلیغ فرهنگ اقتصادی مطلوب، اولویت مصالح جمعی بر مصالح فردی در کنش های اقتصادی می‌باشد.

4. طراحی مدل توسعه کارآفرینی در مناطق روستائی مبتنی بر مدیریت جهادی

یونس وکیل الرعایا؛ مهدی جمال

دوره 8، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1399

چکیده

کارآفرینی و توسعه آن در مناطق روستایی یک استراتژی مهم برای توسعه اقتصادی و برون رفت از بحران هایی مانند فقر، بیکاری، مهاجرت بی رویه از روستاها و کمبود کالاهای مصرفی اساسی بحساب می آید. توسعه کارآفرینی ... بیشتر کارآفرینی و توسعه آن در مناطق روستایی یک استراتژی مهم برای توسعه اقتصادی و برون رفت از بحران هایی مانند فقر، بیکاری، مهاجرت بی رویه از روستاها و کمبود کالاهای مصرفی اساسی بحساب می آید. توسعه کارآفرینی در مناطق روستایی به دلیل مشکلات عدیده ای که بواسطه محدودیت های دسترسی به منابع استراتژیک، شرایط محیطی و تغییر در ساختارهای فرهنگی دارد، با دشواری زیادی همراه است. اما سوال اینجاست آیا رویکرد مدیریت جهادی می تواند مدلی بهینه از توسعه کارآفرینی روستایی ارائه دهد؟ لذا، این پژوهش به شناسایی و تبین ابعاد توسعه مدل کارآفرینی روستائی را با این رویکرد مدیریت جهادی پرداخته است. پژوهش حاضر یک مطالعه با رویکر کیفی و مبتنی بر نظریه داده بنیاد می باشد. تمرکز تحقیق بر کارآفرینی روستایی در استان سمنان بوده است. نمونه گیری بر مبنای نمونه‌گیری غیراحتمالی، همچون نظری و هدفمند و گلوله‌برفی انتخاب و مطالعه شدند. داده‌ها با بهره‌گیری از سه ابزار مصاحبه و مشاهده‌های میدانی و مرور اسناد و مدارک آرشیوی، گردآوری شد و با استفاده از سازوکار کدگذاری، در سه مرحله کدگذاری باز و محوری و انتخابی تجزیه‌وتحلیل شد. برای این منظور، گروهی مشتمل‌بر 12 شرکت‌کننده از سه گروه کارآفرینان روستایی و کارشناسان و مسئولان منطقه ای و خبرگان و صاحب‌نظران فرامنطقه ای انتخاب شده اند. یافته ها نشان میدهد که کارآفرینی جهادی شامل سه مولفه روحیه جهادی، انگیزه جهادی و حرکت جهادی بعنوان مقوله محوری کارآفرینی روستائی میباشد و مقوله های علی، زمینه ای، مداخله گر، راهبردی و پیامد ها به نوعی با کارآفرینی جهادی همسو هستند.

5. تحلیل گفتمان سند اولیه الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت

جواد علی پور؛ هاتف پوررشیدی

دوره 8، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1399

چکیده

سند اولیه الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت به عنوان سند توسعه و پیشرفت ایران در دهه‌های آینده با الهام از مبانی نظری سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، علمی و اسلامی در صدد تحقق اهداف پبشرفت و توسعه است. از ... بیشتر

6. طراحی الگوی جمع الجمع مدیریت رصدخانه ای به ابتنای ذهنیت آزاد از تشریفات اندماجی (با تمرکز بر روش شفافیت گرایی مولد ذیل فلسفه خادمیت)

محمد دادفر؛ رضا نجاری؛ کمال میانداری

دوره 8، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1399

چکیده

تاریخ بشر با تفاوت‌هایی در الگوها و سبک‌های مدیریتی همراه بوده که به اقتضای بافت فرهنگی- اجتماعی هر جامعه‌، حلقه مفقوده در راهبرد انتخاب و انتخاب‌گری صحیح از میان کثرات در عالم ربط‌ها و نسبت‌ها است؛ ... بیشتر تاریخ بشر با تفاوت‌هایی در الگوها و سبک‌های مدیریتی همراه بوده که به اقتضای بافت فرهنگی- اجتماعی هر جامعه‌، حلقه مفقوده در راهبرد انتخاب و انتخاب‌گری صحیح از میان کثرات در عالم ربط‌ها و نسبت‌ها است؛ لذا نیاز به انتخاب است و جوامعی که به انتخاب درست می‌رسند، پیشتاز و صف‌شکن به سمت رفاه دنیوی و سعادت اخروی خواهند بود که به نظر می‌رسد الگوی جمع الجمع مدیریت رصدخانه‌ای به اقتضای مقوله‌های اصلی آن می‌تواند تأمین‌گر این هدف و جنبه مدیریت کلان ذیل فلسفه اجتماعی و مدیریت تراز اسلامی باشد. بر این اساس در پژوهش حاضر که با روش توصیفی- تحلیلی ذیل نظریه‌سازی داده‌بنیاد و با تحلیل‌مندی بین رشته‌ای انجام شد، با بررسی سه‌گانه‌ای از نامه 53 نهج البلاغه (منشور مدیریت)، تتبعات پژوهش و 13 مصاحبه اکتشافی با مدیران و کارکنان دولتی و غیر دولتی به کدگذاری پرداخته شد. مطابق با یافته‌های پژوهش که در پی پاسخ به این سؤال راهبردی بود که «الگوی جمع الجمع مدیریت رصدخانه‌ای متشکل از چه عواملی بوده و چگونه الگویی است؟» 191 عامل در مرحله کدگذاری باز در دو سطح ایجابی و سلبی احصا شد که پس از تأیید عوامل با بررسی مجدد توسط مصاحبه شوندگان، کفایت داده‌ها با اشباع نظری حاصل شد و سپس با کدگذاری محوری، 35 مقوله ایجابی و سلبی تعیین شد که با کدگذاری انتخابی که مدیریت رصدخانه‌ای است و مراحل 6 گانه کدگذاری محوری، الگوی پژوهش ترسیم و ذیل ذهنیت آزاد از تشریفات اندماجی و فلسفه خادمیت، الگوی جمع الجمع مدیریت رصدخانه‌ای طراحی شد.

7. ارزیابی تغییرات کالبدی فضایی آرامگاه‌های ایلخانی و صفوی اصفهان، گامی در مسیر شناخت الگوی پیشرفت معماری اسلامی- ایرانی

آزیتا بلالی اسکویی؛ یحیی جمالی

دوره 8، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1399

چکیده

بقاع متبرکه، از جمله بناهای عمومی در سرزمین ایران هستند که از جنبه‌های مختلف اجتماعی، هنری، مذهبی و تاریخی حائز اهمّیّت می‌باشند و از نظر اهمیت برای جامعه دیندار ایران، بعد از مساجد، رتبه دوم را در ... بیشتر بقاع متبرکه، از جمله بناهای عمومی در سرزمین ایران هستند که از جنبه‌های مختلف اجتماعی، هنری، مذهبی و تاریخی حائز اهمّیّت می‌باشند و از نظر اهمیت برای جامعه دیندار ایران، بعد از مساجد، رتبه دوم را در بین ابنیه مذهبی، به خود اختصاص می‌دهند و کمتر نقطه‌ای را در این سرزمین می‌توان یافت که که از این قسم از ابنیه، تهی باشد. هدف از این پژوهش‌، شناخت، مدون‌سازی و دسته‌بندی ویژگی‌های کالبدی-فضایی متکی بر اصول معماری ایرانی-اسلامی آرامگاه‌های مذهبی ایلخانی و صفوی اصفهان و مقایسه تحلیلی این دو دوره با یکدیگر است چرا که با شناخت تاریخ و تحولات آن در گذر زمان است که می‌توان از طرق پیشرفت یا انحطاط تمدن‌ها آگاه شد و از آن برای ساخت آینده‌ای نیکوتر بهره برد. در این راستا ابتدا، ضمن بررسی اصول کلی معماری آرامگاهی در هر یک از این دو دوره، 15 آرامگاه ایلخانی و 17 آرامگاه صفوی، در محدوده اصفهان و مناطق تابعه، شناسایی شدند و ویژگی‌هایی کالبدی- فضایی هریک از آن‌ها به روش توصیفی تحلیلی و به صورت مجزا مورد بررسی قرار گرفت. سپس با کنار هم قرار دادن تحلیل‌های انجام شده، مقایسه آماری این ادوار صورت پذیرفت و نتایج قابل تأملی در خصوص اشتراکات و افتراقات این دو دوره عرضه شد که از جمله این موارد می‌توان به تفاوت میان سلسله مراتب دسترسی به فضای گنبدخانه‌ای، تفاوت در میزان بهره‌گیری از ایوان به عنوان یکی از اندام‌های شاخص معماری ایران، تفاوت در جهتگیری کلی، شباهت در بهره‌مندی از نظام فضایی چهارصفه و برونگرایی غالب آن‌ها اشاره کرد.

8. شناسایی نهادهای مؤثر در شکل گیری اکوسیستم نوآوری در مناطق آزاد تجاری و صنعتی ایران

اسماعیل عبدی

دوره 8، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1399

چکیده

مناطق آزاد تجاری و صنعتی یکی از استراتژی‌های نسبتا موفق توسعه فناوری و رشد فعالیت‌های نوآورانه به منظور دستیابی به رشد اقتصادی سرزمین اصلی در بسیاری از کشورهای دنیا بوده است. بررسی‌های مختلف نشان می‌دهد ... بیشتر مناطق آزاد تجاری و صنعتی یکی از استراتژی‌های نسبتا موفق توسعه فناوری و رشد فعالیت‌های نوآورانه به منظور دستیابی به رشد اقتصادی سرزمین اصلی در بسیاری از کشورهای دنیا بوده است. بررسی‌های مختلف نشان می‌دهد که شکل‌گیری اکوسیستم نوآوری در این مناطق به دلیل داشتن نهادهایی از قبیل قوانین حمایتی، دسترسی راحت‌تر به شبکه بازیگران بین‌المللی، زیرساخت‌های مجهز، و فضای مناسب کسب و کار به راحتی قابل انجام است. تجربیات جهانی نیز موید این نکته است که بسیاری از دولت‌ها با شکل‌دهی اکوسیستم خلق ارزش ناشی از انجام فعالیت‌های نوآورانه در این مناطق، به توسعه فناوری و در نتیجه رشد اقتصادی در سرزمین اصلی کمک کرده‌اند. در ایران نیز علی‌رغم سابقه بیش از نیم قرن در حوزه تاسیس و مدیریت مناطق آزاد تجاری و صنعتی، اما متاسفانه نه تنها اکوسیستم نوآوری در این مناطق در شکل نگرفته بلکه ماموریت‌های ابتدایی این مناطق نیز مانند صادرات مجدد و جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی نیز مورد بی توجهی قرار گرفته است. مطالعات انجام شده در میان مناطق آزاد تجاری و صنعتی ایران و درس‌های آموخته شده از تجارب موفق جهانی در این زمینه، نشان‌دهنده این امر است که برای شکل‌گیری اکوسیستم نوآوری در مناطق آزاد تجاری و صنعتی در راستای انجام فعالیت‌های نوآورانه، توسعه فناوری، رشد اقتصادی و در نتیجه اثرگذاری بر اقتصاد سرزمین اصلی، نیاز به ایجاد نهادهای جدید و یا اصلاح و حذف نهادهای فعلی می‌باشد. این پژوهش به دنبال ارائه الگوی نهادی شکل‌گیری اکوسیستم نوآوری در مناطق آزاد تجاری و صنعتی ایران می‌باشد.

9. نقش دانش و مسئولیت‌پذیری شهروندان در سبک زندگی توسعه محور (مطالعه موردی 5 منطقه منتخب شهر تهران)

وحید صالحی؛ منصور شریفی؛ حبیب الله کریمیان دهقی

دوره 8، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1399، صفحه 302-324

چکیده

مفهوم شهروندی یکی از دیرپاترین مفاهیم سیاسی، اجتماعی، حقوقی و شهری است که متفکران، در حوزه های مختلف و از یونان باستان تا به امروز به آن توجه داشته اند. کسب مهارت های شهروند، یا به عبارت دیگر تبدیل شدن ... بیشتر

10. مأموریت راهبردی جنبش اجتماعی بسیج دانشجویی در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت

علیرضا حدادی؛ سیدمحمدصادق امامیان؛ مرتضی زمانیان

دوره 8، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1399

چکیده

بسیج دانشجویی به عنوان یکی از مهم‌ترین جنبش‌های اجتماعی که نقشی مؤثر در تحولات گوناگون علمی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی کشور بر دوش دارد، نیازمند هدف گذاری دقیق، تعیین استراتژی‌ها و برنامه‌هایی ... بیشتر بسیج دانشجویی به عنوان یکی از مهم‌ترین جنبش‌های اجتماعی که نقشی مؤثر در تحولات گوناگون علمی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی کشور بر دوش دارد، نیازمند هدف گذاری دقیق، تعیین استراتژی‌ها و برنامه‌هایی مشخص است که توان عظیم دانشجویان را در عرصه‌های مختلف علمی و عملی به کار گیرد و ظرفیت‌های آنان را در مسیر ایفای رسالت‌های تعیین شدۀ الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت هدایت نماید. ماهیت این جنبش دانشجویی مبین ویژگی‌های سازمانی غیرانتفاعی است، فلذا ادبیات مقاله بر اساس ادبیات سازمان‌های داوطلبانه غیرانتفاعی سامان یافته است. در سازمانهای غیرانتفاعی مفهوم مأموریت به عنوان اساسی‌ترین رکن در آغاز فرآیند برنامه‌ریزی استراتژیک مورد توجه قرار می‌گیرد. در سازمان‌هایی که در بدو تأسیس قرار دارند، این مفهوم به شکل تدوین مأموریت و در سایر سازمان‌ها به صورت اصلاح مأموریت موجود و دستیابی به مأموریت مطلوب تعبیر می‌گردد. مقاله حاضر به بررسی مأموریت موجود بسیج دانشجویی پرداخته و مبتنی بر روشی کیفی، بر اساس مطالعه تطبیقی با سازمان‌های داوطلبانه بین‌المللی، تحلیل سیستمی و نظرات خبرگان و ذی‌نفعان، مأموریت مطلوب آن را ارائه کرده است. مدل کلی در نظر گرفته شده ترکیبی از مدل‌های برایسون و هکس بوده که در قسمت‌‌های مختلفی تغییرات لازم به منظور بومی‌سازی آن در بسیج دانشجویی اعمال شده است. بر این اساس، مأموریت‌های چهارگانه تربیت نیرو، نقش‌آفرینی عمومی، رشد تخصصی و نقش‌آفرینی تخصصی برای بسیج دانشجویی پیشنهاد گردیده است.

11. بررسی و نقد سند الگوی پایه‌ی اسلامی ایرانی پیشرفت (به عنوان سند بالادستی نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران)

اکبر طلابکی

دوره 8، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1399

چکیده

با عنایت به تدبیر مقام معظم رهبری مبنی بر قرار دادن سند الگوی پایه‌ی اسلامی ایرانی پیشرفت به عنوان سند بالادستی سیاست‌های کلی و قوانین برنامه ای کشور به شرط ارتقاء و تکمیل و حصول اطمینان از کفایت آن ... بیشتر با عنایت به تدبیر مقام معظم رهبری مبنی بر قرار دادن سند الگوی پایه‌ی اسلامی ایرانی پیشرفت به عنوان سند بالادستی سیاست‌های کلی و قوانین برنامه ای کشور به شرط ارتقاء و تکمیل و حصول اطمینان از کفایت آن در جایگاه یادشده، این پرسش مطرح می گردد که آیا سند موجود به لحاظ شکلی و محتوایی در این جایگاه خطیر -که آن را در سلسله مراتب حقوقی پس از قانون اساسی قرار می دهد- قرار دارد یا نیازمند اصلاح و ارتقاء است؟ این مقاله با این فرضیه که جایگاه سند در نظام حقوقی در محتوا و نحوه نگارش آن تاثیر مستقیم دارد، با روش تحلیل انتقادی محتوای سند و مقایسه آن با اسناد یاد شده، مدعی است که سند الگو به دلیل وجود آسیب ها و نقاط خلا جدی در بخش های مختلف آن ازجمله؛ شباهت ساختاری و محتوایی با سیاست های کلی و عدم ابتکار در ارائه ادبیات متناسب با الگو به عنوان سند انتظار، نداشتن ارتباط و تناظر با مبانی، آرمان، رسالت و افق ترسیم شده در قانون اساسی، عدم توجه به اقتضائات تدوین و اعمال سند در چارچوب دولت اسلامی، عدم ترسیم ابعاد نظام اسلامی مطلوب محقق کننده و پیشران سند، عدم تبیین چارچوب جامعه اسلامی به عنوان مقدمه ایجاد تمدن نوین اسلامی و عدم تبیین مفاهیم حقوقی نیازمند تحول بنیادین ازجمله تغییر ادبیات، تعریف مفاهیم از منظر حقوق اسلامی، تبیین ارتباط با سایر اسناد حقوقی، حذف بخش تدابیر (واگذاری آن به سیاست های کلی) و ... با تکیه بر فقه نظام و دانش حقوق اساسی است

12. نقش آموزه ها و نهاد های دینی در مدیریت جامع آبخیزها و ارائه راهکارها

محمد محمدلو؛ امیر سعدالدین؛ حسین محمدی

دوره 8، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1399

چکیده

به منظورتحقق امنیت در حوزه های آب و غذا و برون رفت از چالش‌های موجود و پیش روی در زمینه حفاظت محیط زیست، امروزه اندیشمندان رویکرد مدیریت جامع آبخیزهارا اثربخش و سودمند پیشنهاد می‌نمایند. ادراک واقعی ... بیشتر

1. واکاوی شاخصه‌های تمدن نوین اسلامی در اندیشه مقام معظم رهبری(مدظله) مرتضی اکبری فریدون رضائی

دوره 3، شماره 5 ، بهار و تابستان 1394، ، صفحه 85-108

چکیده

چکیده تمدن اسلامی فراز و فرودهایی داشته و با پیروزی انقلاب اسلامی، بیداری اسلامی در ایران به اوج رسید و جهان اسلام به سوی بیداری حرکت کرد. مقام معظم رهبری برای توسعه تمدن اسلامی، نظریه جدید «تمدن ... بیشتر

مشاهده مقاله

2. تکامل و پیشرفت انسان و جامعه از دیدگاه شهید مطهری مهدی حسین‌زاده یزدی

دوره 3، شماره 5 ، بهار و تابستان 1394، ، صفحه 37-58

چکیده

انسان به عنوان موجودی که از وجود اشتدادی [Z1] برخوردار است و می‌تواند در ابعاد گوناگون هستی خود و در برخورداری از خصوصیات متنوع، شدت و ضعف و کمال و نقص داشته‌ باشد، همواره در حال حرکت وجودی است و می‌تواند ... بیشتر انسان به عنوان موجودی که از وجود اشتدادی [Z1] برخوردار است و می‌تواند در ابعاد گوناگون هستی خود و در برخورداری از خصوصیات متنوع، شدت و ضعف و کمال و نقص داشته‌ باشد، همواره در حال حرکت وجودی است و می‌تواند قوای خود را برای کمال و فعلیت آن‌ها به کار گیرد یا خود را از کمال ممکن محروم سازد. قوای گوناگون موجود در نفس انسانی و تزاحم خواهش‌های متناسب با هر یک از آن‌ها و امتداد این کشاکش در حیات اجتماعی، انسان را مجبور به انتخاب میان کمال قوای متفاوت خود می‌کند. همین لزوم انتخاب و اختلاف‌های ناشی از آن، مکاتب گوناگون را به لحاظ تعیین الگوی تکامل و پیشرفت انسان و جوامع بشری از یکدیگر متمایز می‌کند. آرای شهید مطهری در این زمینه به عنوان عالِم دینی و فیلسوف مسلمان، امکان نزدیکی به دست‌یابی به الگوی جامع اسلامی- ایرانی پیشرفت را فراهم می‌کند. واقع‌انگاری شهید مطهری در مواجهه با روح و بعد مجرد انسان، در همه آراء از جمله نظریه تکامل او توجه به اقتضائات و آثار این بعد مجرد را ممکن و ضروری می‌کند. در نظام اندیشه شهید مطهری، فطرت انسان به عنوان نوع خاص آفرینش و وجه تمایزبخش روح او، به عنوان مؤلفه و متغیری تعیین‌کننده در بحث تکامل خود را نشان می‌دهد. اقتضائات وجودی انسان در حوزه جسمانیه‌الحدوث[Z2] و روحانیه‌البقابودن[Z3] نفس او موجب می‌شود که کمال انسان و جامعه نیز از همین دیدگاه و در مسیر استقلال هر چه بیشتر روح انسان از ماده تحلیل شود. [Z1]اشتداد یعنی سختی، استوار شدن، زورمندی آیا منظور نویسنده این است؟ [Z2]همینطور [Z3]لطفا عبارت ساده تر جایگزین شود و عبارتی که فارسی باشد

مشاهده مقاله

3. هویت، فرهنگ و سبک زندگی اسلامی در عصر جهانی شدن رضا التیامی نیا علی حسینی

دوره 3، شماره 5 ، بهار و تابستان 1394، ، صفحه 109-142

چکیده

چکیده از آنجایی که منابع فرهنگی و معنوی، مهم‌ترین منبع توانمندی و مزیت جوامع اسلامی است، تهدیدهای نرم‌افزاری نسبت به سایر تهدیدها از اهمیت و حساسیت بیشتری برخوردار است و شکست و بحران در حوزه فرهنگی، ... بیشتر چکیده از آنجایی که منابع فرهنگی و معنوی، مهم‌ترین منبع توانمندی و مزیت جوامع اسلامی است، تهدیدهای نرم‌افزاری نسبت به سایر تهدیدها از اهمیت و حساسیت بیشتری برخوردار است و شکست و بحران در حوزه فرهنگی، به منزلة اختلال در حوزه‌های مختلف حیات یک جامعه است. زیرا مهم‌ترین تکیه‌گاه و نقطة ثقل همبستگی، وحدت، هویت ملّی و علّت وجودی کشورهایی نظیر کشورهای مسلمان، به ماهیت فرهنگ و ساختار اعتقادی ایشان باز می‌گردد و با از بین رفتن این زنجیرة همبستگی و هویت ملّی، بقای دولت‌ها دیگر موضوعیتی نخواهد داشت. بر اساس یافته‌های پژوهش حاضر، به علت ضعف رسانه‌های کشورهای اسلامی و نبود زیرساخت‌ها و برنامه‌ریزی‌های مناسب فرهنگی در جامعه اسلامی و وجود رسانه‌ها و ابزارهای متعدد فرهنگی در عصر جهانی شدن فرهنگ غربی و نیز با توجه به سلطه نظام سرمایه‌داری در جهان، شاهد زوال سبک زندگی، هویت و فرهنگ اسلامی مسلمانان و نیز جامعه ایرانی هستیم و اگر برای مقابله با تهدیدها و اختلال‌های پدید آمده در جامعه اسلامی، برنامه‌ریزی در سطوح و بخش‌های مختلف انجام نشود، این روند تشدید می‌شود و به ایجاد مشکلات بیشتر می‌انجامد. از آنجایی که فرهنگ و اقتصاد، محور و بنیان رویارویی قدرت‌ها محسوب می‌شود و رقابت‌ میان بازیگران نظام جهانی، به لحاظ ماهیت کاملاً اقتصادی و فرهنگی است، مقولة «جهانی شدنِ فرهنگ» و بیان ایده‌هایی مانند «پایان تاریخ» و «برخورد تمدن‌ها»، دقیقاً با ملاحظة همین شرایط و واقعیات ناشی از تحولات پدیده آمده مطرح شده‌اند. در پژوهش حاضر ضمن باور به این موضوع که جهانی

مشاهده مقاله

4. تبیین ماهیت الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت

دوره 2، شماره 3 ، بهار و تابستان 1392، ، صفحه 79-104

چکیده

تحقق الگوی اسلامی _ ایرانی پیشرفت مبتنی بر انعکاس آرمان ها و اهداف نظام با اتکا به پشتوانه های حقوقی و شرعی، تبیین کننده نگاهی سیستمی مشتمل بر تعیین اجزای مرتبط و ترسیم چگونگی ارتباط آنها، دارا بودن قابلیت ... بیشتر

مشاهده مقاله

5. نقش علم اخلاق اسلامی در توسعه اسلامی – ایرانی

دوره 2، شماره 3 ، بهار و تابستان 1392، ، صفحه 105-138

چکیده

در این مقاله ابتدا معنای لغوی توسعه توضیح داده شده و سپس معنای اصطلاحی، آن بیان گردیده است. سپس دو ویژگی توسعه، یعنی «همه سونگر بودن توسعه» و «پایدار بودن توسعه» تشریح شده است. توسعه فرهنگی ... بیشتر در این مقاله ابتدا معنای لغوی توسعه توضیح داده شده و سپس معنای اصطلاحی، آن بیان گردیده است. سپس دو ویژگی توسعه، یعنی «همه سونگر بودن توسعه» و «پایدار بودن توسعه» تشریح شده است. توسعه فرهنگی به عنوان مبنای اصلی توسعه معرفی، و نظر امام خمینی(ره) در خصوص مفهوم توسعه، فرهنگ و استقلال فرهنگی آورده شده است. در ادامه نظر شهید مطهری در باره پیشرفت جوامع غربی از نظر تکنولوژی و قدرت و انحطاط آنان در اخلاق مطرح می‌شود که بر این اساس اهمیت اخلاق در جوامع مشخص می گردد. اخلاق به عنوان مبنایی‌ترین اصل در توسعه فرهنگی به حساب می‌آید همچنانکه توسعه فرهنگی مبنای توسعه بحساب می آید. تنها اخلاقی که می‌تواند انسان را به سعادت رهنمون سازد اخلاق دینی (اسلامی) است نه مکاتب اخلاقی که در غرب توسط اندیشمندان اخلاقی ارائه گردیده است.در اخلاق اسلامی نیز عدالت فردی و اجتماعی بعنوان مبنایی ترین فضیلت آمده است، بدین معنی که اگرچنانچه بتوان احاد جامعه اسلامی را متخلق به فضیلت عدالت نمود درواقع به توسعه حقیقی یا ایده آل دست یافته ایم. در ادامه رهنمودهای از امام خمینی(ره)و مقام معظم رهبری در اهمیت عدالت اجتماعی و شاخص های از عدالت فردی و اجتماعی آورده شده است. بر اساس آموزه‌های دینی دنیا و دنیا داری، مال و ثروت و قدرت (به عبارت دیگر توسعه) فی نفسه خوب یا بد نیست، بلکه انگیزه و نیت آدمی است که بدان‌ها رنگ و بوی خوبی یا بدی را می‌بخشد. آیات و روایات فراوانی در مذمت مال و ثروت و همچنین در محاسن آنها وجود دارد که به ذکر نمونه‌هایی از آنها پرداخته شده است.

مشاهده مقاله

1. تهدیدات تولید ملی در نظام سیاسی اسلام از منظر اندیشه‌ آیت‌الله محمدعلی شاه‌آبادی(ره)

سیدمحمدجواد قربی؛ غلامرضا جمشیدیها

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 23 اسفند 1399

چکیده

تولید کالای ملی و تامین نیازهای اساسی در مرزهای ملی یکی از اموری است که در اقتصاد اسلامی مورد تاکید واقع شده است و خیلی از متفکران و اندیشمندان در خصوص لزوم آن سخن به میان آورده اند. در این میان، آیت‌الله ... بیشتر تولید کالای ملی و تامین نیازهای اساسی در مرزهای ملی یکی از اموری است که در اقتصاد اسلامی مورد تاکید واقع شده است و خیلی از متفکران و اندیشمندان در خصوص لزوم آن سخن به میان آورده اند. در این میان، آیت‌الله محمدعلی شاه-آبادی یکی از اشخاصی است که بر وجوب تولید امتعه در ممالک اسلامی تاکید زیادی داشته است و در کتاب شذرات المعارف به ابعاد مختلف تولید کالای ملی اشاراتی داشته اند. به همین منظور، مقاله حاضر تلاش دارد با بهره گیری از روش تحلیلی-توصیفی و مطالعات کتابخانه ایی به این سوال پاسخ دهد که؛ تهدیدات تولید کالای ملی از منظر اندیشه اقتصادی آیت الله شاه آبادی(ره) شامل چه مواردی می باشد؟ برخی از یافته های مقاله نشان می دهند تولید کالای ملی ارتباط مستقیمی با اقتدار سیاسی و عزت ملی دارد و بی توجهی به تامین نیازهای اقتصادی در ناحیه مقدسه اسلام، زمینه های وابستگی اقتصادی و ضعف پایه های حکومت اسلامی را به وجود خواهد آورد. برخی از تهدیدات تولید ملی در نظام اقتصادی اسلام از منظر آیت الله شاه آبادی عبارت از؛ راحت طلبی و آسایش پرستی، نفاق در فعالیت های اقتصادی، سوء مدیریت در بیت المال، رفاه زدگی شهروندان، وابستگی اقتصاد ملی به کالاها و صنایع خارجی، قرض تنزیلی و ربا، خام فروشی سرمایه های طبیعی کفران نعمت، حبس پول (انباشت سرمایه) و رفع ید از تولید سازنده، جنگ تجارت خانه ها در عرصه بین المللی (نزاع اقتصادی) و... می باشد.

مشاهده مقاله

2. عوامل مؤثر بر سبک زندگی پایدار و رویکرد‌های‌ طراحی و ارزیابی سیاست‌ها و اقدامات

وحید صالحی؛ منصور شریفی؛ حبیب الله کریمیان دهقی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 اسفند 1399

چکیده

هدف پژوهش حاضر پاسخگویی به این سئوال است که «عوامل مؤثر بر سبک زندگی پایدار کدامند و با چه روش‌هایی می‌توان سیاست‌ها و اقدامات مربوط به سبک زندگی پایدار را طراحی و ارزیابی کرد؟» برای رسیدن به هدف ... بیشتر هدف پژوهش حاضر پاسخگویی به این سئوال است که «عوامل مؤثر بر سبک زندگی پایدار کدامند و با چه روش‌هایی می‌توان سیاست‌ها و اقدامات مربوط به سبک زندگی پایدار را طراحی و ارزیابی کرد؟» برای رسیدن به هدف مذکور محقق تلاش کرده با بررسی ادبیات نظری موجود در این حوزه، ضمن ارائه تعریفی جامعه‌شناختی از سبک زندگی پایدار، عوامل مؤثر را در سه مقوله انگیزه‌ها، پیشران‌ها و تعیین کننده‌ها مشخص سازد. عوامل تعیین کننده‌ نیز به نوبه خود به نگرش‌ها، تسهیل کننده‌ها (دسترسی) و زیرساخت‌ها تقسیم می‌شوند. بعلاوه، نشان داده است که دو روش برای طراحی و ارزیابی سیاست‌ها و اقدامات مرتبط با سبک زندگی پایدار وجود دارد: الف) رویکرد REDuseکه راهبردی از پایین به بالاست و ب) رویکرد AFI که راهبردی از بالا به پایین است. سپس با تکیه بر رویکرد AFI و به کارگیری روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه محقق ساخته (از نوع طیف لیکرت) در صدد برآمده تا یکی از عناصر تشکیل دهنده نگرش‌ها یعنی دانش و آگاهی گروهی از ذینفعان (شهروندان 5 منطقه تهران) را با حجم نمونه 1200 نفر (593 مرد و 607 زن) و روش نمونه‌گیری تصادفی ساده در زمینه سبک زندگی پایدار بسنحد. یافته‌های مطالعه نشان داد که در صورت عدم وجود گزینه‌های پایدار و دسترسی به آنها یا گیر افتادن در میان گزینه‌های ناپایدار، به راحتی نمی‌توان طبق آگاهی عمل کرد. افزایش آگاهی شهروندان تنها بخشی از کارهایی است که باید انجام شود

مقالات آماده انتشار

شماره جاری

دوره 8 (1399)

دوره 7 (1398)

دوره 6 (1397)

دوره 5 (1396)

دوره 4 (1395)

دوره 3 (1394)

دوره 2 (1392)

دوره 1 (1391)

نوع دسترسی به مقالات دوفصلنامه علمی مطالعات الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی به‌صورت «باز» می‌باشد.

مشخصات کلی دوفصلنامه علمی مطالعات الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی

1. بررسی تطبیقی آموزه‌های اسلامی و ریشه‌های مذهبی کارآفرینی

چکیده

2. جایگاه زبان فارسی در تمدن نوین اسلامی از دیدگاه مقام معظم رهبری

چکیده

3. راهبردهای استحکام اقتصادی نظام سیاسی اسلام از منظر آیت‌الله محمد علی شاه‌آبادی(ره)

چکیده

4. طراحی مدل توسعه کارآفرینی در مناطق روستائی مبتنی بر مدیریت جهادی

چکیده

5. تحلیل گفتمان سند اولیه الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت

چکیده

6. طراحی الگوی جمع الجمع مدیریت رصدخانه ای به ابتنای ذهنیت آزاد از تشریفات اندماجی (با تمرکز بر روش شفافیت گرایی مولد ذیل فلسفه خادمیت)

چکیده

7. ارزیابی تغییرات کالبدی فضایی آرامگاه‌های ایلخانی و صفوی اصفهان، گامی در مسیر شناخت الگوی پیشرفت معماری اسلامی- ایرانی

چکیده

8. شناسایی نهادهای مؤثر در شکل گیری اکوسیستم نوآوری در مناطق آزاد تجاری و صنعتی ایران

چکیده

9. نقش دانش و مسئولیت‌پذیری شهروندان در سبک زندگی توسعه محور (مطالعه موردی 5 منطقه منتخب شهر تهران)

چکیده

10. مأموریت راهبردی جنبش اجتماعی بسیج دانشجویی در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت

چکیده

11. بررسی و نقد سند الگوی پایه‌ی اسلامی ایرانی پیشرفت (به عنوان سند بالادستی نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران)

چکیده

12. نقش آموزه ها و نهاد های دینی در مدیریت جامع آبخیزها و ارائه راهکارها

چکیده

1. واکاوی شاخصه‌های تمدن نوین اسلامی در اندیشه مقام معظم رهبری(مدظله) مرتضی اکبری فریدون رضائی

چکیده

2. تکامل و پیشرفت انسان و جامعه از دیدگاه شهید مطهری مهدی حسین‌زاده یزدی

چکیده

3. هویت، فرهنگ و سبک زندگی اسلامی در عصر جهانی شدن رضا التیامی نیا علی حسینی

چکیده

4. تبیین ماهیت الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت

چکیده

5. نقش علم اخلاق اسلامی در توسعه اسلامی – ایرانی

چکیده

1. تهدیدات تولید ملی در نظام سیاسی اسلام از منظر اندیشه‌ آیت‌الله محمدعلی شاه‌آبادی(ره)

چکیده

2. عوامل مؤثر بر سبک زندگی پایدار و رویکرد‌های‌ طراحی و ارزیابی سیاست‌ها و اقدامات

چکیده

بانک ها و نمایه نامه ها

ابر واژگان

نشریات مرتبط