نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• زهرا فیاض بخش ¹
• علی مطهّری ²
• علی لاریجانی ³

¹ کارشناسی ارشد فلسفه و کلام اسلامی دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران، تهران، ایران

² دانشیار، عضو هیأت علمی گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران، تهران، ایران

³ دانشیار، عضو هیأت علمی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

شهید مطهّری وجود حکومت را به عنوان نهادی که انتظامات و سیاست جامعه را اداره می‌کند، ضروری می‌دانند. ایشان مبنای حاکمیت را از حقّ الهی اخذ می‌کنند و نظیر اغلب فلاسفه اسلامی، نظریه حکومت ایشان از فلسفه نبوّت نشأت می‌گیرد؛ اما شهید مطهّری حیثیت حکومت را دو وجهی می‌دانند: بخشی که مربوط به هدایت عامه و نشان دادن مسیر حرکت به سعادت است، ناظر به حقّ الهی است و به موضوع ولایت حاکم ربط می‌یابد که باید خصوصیات فقاهت و عدالت را داشته‌باشد و این بخش جنبه ولایت دارد نه وکالت، اما بخشی از حکومت که رتق و فتق امور متعارف حکومت است، نظیر امور اجرائی یا تقنینی، متّکی به رأی و نظر مردم است که جنبه وکالت دارد. از نظر ایشان، حکومت وظیفه سعادتمند نمودن ابنای جامعه را، چه از جهت معنوی و چه مادّی، داشته و این دو بعد مادّی و معنوی به یکدیگر پیوند دارد. استاد مطهّری وظیفه حکومت را به نظریه فطرت ربط داده‌است، لذا رشد متوازن استعدادها، هدف مدینه فاضله است و برای تحقّق این امر، آزادی یک ضرورت است، البتّه ضرورت آلی و نه غایی.

کلیدواژه‌ها

• حکومت
• حق حاکمیت
• وظیفه حکومت
• عدالت
• شهید مطهّری

عنوان مقاله [English]

The Investigation of Ayatollah Mutahhari’s view on Government and its Foundations

نویسندگان [English]

• Zahra Fayaz Bakhsh ¹
• uali mothhari ²
• Ali Larijani ³

¹ Master of Islamic Philosophy and Theology, Faculty of Theology and Islamic Studies, University of Tehran, Tehran, Iran

² Associate Professor, member of the faculty of the Department of Islamic Philosophy and Theology, Faculty of Theology and Islamic Studies, University of Tehran, Tehran, Iran

³ Associate Professor, faculty member of Faculty of Literature and Humanities, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

Ayatollah Mutahhari believes that the existence of government as an institution that governs the rules and politics of society is necessary. He obtains the basis of sovereignty from the divine right and like most Islamic philosophers, his theory of government is derived from the philosophy of prophecy. However, he believes that government has two aspects: a part that relates to the public guidance, displaying the path to salvation. This section is related to the divine right, examining the governor’s guardianship (Wilayah). Based on his theory, the governor needs to benefits from two characteristics of jurisprudence and justice. This aspect of government, relates to guardianship (Wilayah) and not attorney. Another part of the government which relates to the common affairs of the government, such as administrative or legislative ones, depends on the judgment and opinion of people, hence, this section has the aspect of the attorney. According to him, the government is responsible for the material and spiritual salvation of all members of society. however, these two material and spiritual dimensions are connected together. According to Ayatollah Mutahhari there is a mutual relationship between the duty of government and the theory of human nature (Fitrah). Therefore, the balanced development of talents is the final goal of utopia. For its achievement, the society needs freedom, though, freedom is a necessary instrument to reach the goal and it is not the final goal.

کلیدواژه‌ها [English]

• Government
• the right to rule
• the duty of government
• justice
• Ayatollah Mutahhari