نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• یاسمن سعیدی

دکتری تخصصی فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد واحد تهران شمال، تهران، ایران.

چکیده

میانجیگری با تکیه بر ایدئولوژی نوین عدالت ترمیمی سعی دارد بسترهای مشارکتی فعال برای بازپروری مجرم و التیام تشفی خاطر قربانی را در جلساتی که سازماندهی آن توسط شخص ثالث کاردان صورت می گیرد، خارج از محیط قضایی حل و فصل نماید. درکنار سابقه دیرینه میانجیگری ویژگی های بارزی چون محرمانگی، غیرتشریفاتی، سادگی و کم هزینه بودن رسیدگی منجر به توجه بیشتر عموم به این روش گردیده، اما این ویژگی ها علاوه بر کاستن از تراکم کار و اطاله دادرسی که حاکم برنظام قضایی کشور شده منجر به پیشگیری و کاهش تخلفات در بلندمدت و پرورش سیستم قضایی مطلوب نیز می گردد. پژوهش حاضر بصورت توصیفی، تحلیلی بدنبال پاسخ به این پرسش می باشد که آیا تحدید قانونی میانجیگری با رویکردی بر عدالت ترمیمی و سیاست جنایی اسلام توانسته نیازهای جامعه را برطرف کند؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که مقنن درماده 82 قانون آیین دادرسی کیفری توسل به میانجیگری را فقط در جرایم تعزیری با درجات 6 و 7 و 8 قرار داده و شامل جرایم حدی، قصاص و دیات نمی شود. درحالی که مستنبط از مبانی فقهی متوجه می شویم هیچگونه محدودیتی برای ارجاع جرایم حق الناس وجود ندارد حتی در جرایم حق الله که حاکم دارای اختیار عفو بوده و یا با اقرار بزهکار جرم اثبات شده،ارجاع به میانجیگری جایز است. بنابراین قانونگذار می بایست بازنگری هایی جدی درجهت وسعت قلمرو ارجاع دعاوی به میانجیگری انجام دهد تا شاهد شکوفایی بیش از پیش کشور در دستیابی به اهداف سند چشم انداز 1404 باشیم.

کلیدواژه‌ها

• الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت
• میانجیگری
• اصلاح ذات البین
• عدالت ترمیمی
• سازش

عنوان مقاله [English]

The model of mediation of restorative justice in the legal system of Iran and Islam

نویسنده [English]

• Yasaman Saeidi

Ph.D in jurisprudence and Fundamentals of Law, Islamic Azad University North Tehran Branch, Tehran, Iran.

چکیده [English]

Relying on the new ideology of restorative justice, mediation tries to resolve the active participatory contexts for the rehabilitation of the offender and the healing of the victim in the meetings organized by a skilled third party, outside the judicial environment. In addition to its long history of mediation, salient features such as confidentiality. And the reduction of violations in the long run and the development of a judicial system is also desirable. The present study descriptively and analytically seeks to answer the question of whether the legal restriction of mediation with an approach to restorative justice and Islamic criminal policy has been able to meet the needs of society? The findings of the study show that the legislator in Article 82 of the Code of Criminal Procedure places the recourse to mediation only in ta'zir crimes with grades 6, 7 and 8 and does not include limited crimes, retribution and . While we understand from the jurisprudential principles, there is no restriction for referring the crimes of the right of the people, even in the crimes of the right of God where the ruler has the power of pardon or the crime is proven by the confession of the criminal, referral to mediation is permissible. Therefore, the legislator should make serious revisions in the scope of the referral of claims to mediation in order to see the country flourishing more and more in achieving the goals of the Vision 1404 document.

کلیدواژه‌ها [English]

• Iranian Islamic model model of progress
• Mediation
• essence reform
• restorative justice
• dispute