نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه معارف اسلامی، دانشگاه پیام نور، ایران

2 دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه بین المللی امام خمینی ره ، قزوین

چکیده

مقدمات و الزامات ایجاد تمدن نوین اسلامی

چکیده:

دین اسلام دین تمدن سازی است. مقدمات و الزامات لازم برای بازسازی و شکوفایی تمدن اسلامی در منابع اسلامی موجود است، ولی استخراج و کاربست آنها برای ایجاد، بازسازی و شکوفایی تمدن اسلامی بایستی مورد مطالعه مجدد قرار گیرد تا با دریافت های نو به جامعه عرضه شود. این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی به دنبال پاسخ به این پرسش است که مقدمات و الزامات ایجاد تمدن نوین اسلامی کدامند؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که مقدمات ایجاد و شکوفایی تمدن اسلامی بر اساس سه مؤلفه سامان یافته است: جامعه، حکومت و رهبری صالح و جامع الشرایط. الزامات ایجاد تمدن نوین اسلامی نیز هفت مورد هستند که عبارتند از: خودباوری و عزتمندی در جامعه، تقویت اراده اجتماعی، آرمان گرایی و آرمان خواهی جامعه، استقامت، داشتن محیط امن، ارزشمند بودن کار و مبادله معرفتی با دیگر جوامع و ملل مورد بررسی قرار گرفته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Preliminaries and Requirements for the Creation of a New Islamic Civilization

نویسندگان [English]

  • nabiyollah sadrifar 1
  • Mohammad Molavi 2

1 Department of Islamic Education, Payame Noor University, Iran

2 Associate Pro. Imam Khomeini International University, Qazvin

چکیده [English]

Preliminaries and Requirements for the Creation of a New Islamic Civilization

The religion of Islam is the religion of civilization. Necessary preparations and requirements for the reconstruction and flourishing of Islamic civilization are available in the Islamic sources, but their extraction and application for the creation, reconstruction and flourishing of Islamic civilization must be re-studied, so that, it will be presented to the community with new perception. This research by descriptive-analytical method seeks to answer the question: What are the preconditions and requirements for the creation of a new Islamic civilization? The research findings show that the preconditions for the creation and flourishing of Islamic civilization are organized based on three components: society, government, competent and comprehensive leadership. Also, there are seven requirements for the creation of a new Islamic civilization, which are: Self-confidence and dignity in society, Strengthening the social will, the idealism of society, perseverance, having a safe environment, belief in the value of work, exchange of knowledge with other societies and nations

کلیدواژه‌ها [English]

  • Civilization
  • Modern Islamic Civilization
  • Preliminaries
  • Requirements
قرآن کریم.
آذرشب، محمدعلی (1392)، حرکت «تمدنی» چه زمانی رخ می دهد ، روزنامه ایران، دو‌شنبه ۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۲، شماره ۵۳۷۰
اکبری، رضائی، مرتضی و فریدون (1396). «واکاوی شاخصه‌های تمدن نوین اسلامی در اندیشه مقام معظم رهبری (مدظله)»، الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی، 3، 5، 85-108.
اکبری، مرتضی، رضایی، فریدون (1393). «واکاوی بازدارنده‌های تکوین امت واحده اسلامی در اندیشه امام خمینی (ره)»، نظریه­های اجتماعی متفکران مسلمان، (2)4.
 امام خمینی، روح الله (1368). صحیفه نور، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
امام خمینی، روح الله (بی تا). ولایت فقیه و جهاد اکبر، بی تا، انتشارات سعید.
آمدی، عبدالواحد (1366). غررالحکم و دررالکلم، جمال الدین محمد خوانساری، انتشارات دانشگاه تهران، سوم.
بن نبی، مالک (1992). شروط النهضه، ترجمه: عمر کامل مسقاوی و عبدالصبور شاهین، دمشق: دارالفکر.
بیهقی، احمدبن حسین (1423). شعب الایمان، ریاض، مکتبه الرشد.
توین بی، آرنولد (1376)، خلاصه­ی دوره­ی دوازده جلدی بررسی تاریخ تمدن، ترجمه: محمد حسین آریا،تهران: امیرکبیر.
جان احمدی، فاطمه(1386). تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی، قم: معارف.
جعفری، محمد تقی (1376). ترجمه و تفسیر نهج البلاغه، ج:1، تهران: دفتر نشر اسلامی.
جعفریان، رسول (1382). سیره رسول خدا، قم: دلیل ما، چاپ دوم.
جمشیدی، محمدحسین و محمدی، احسان‌الله (1389). «مبانی تحقق وحدت حوزه و دانشگاه از دیدگاه امام خمینی (ره)»، فصلنامه معرفت در دانشگاه اسلامی، سال چهاردهم، شماره 1.
جمیل، صلیبا و صانعی دره بیدی، و منوچهر (1366). فرهنگ فلسفی، تهران: انتشارات حکمت.
جوادی آملی، عبدالله (1389 الف). انتظار بشر از دین، محقق: محمدرضا مصطفی پور: ششم.
جوادی آملی، عبدالله (1389 ب). تسنیم، ج 10، محقق: سعید بندعلی: سوم.
جوادی آملی، عبدالله (1389 ج). جامعه در قرآن، محقق: مصطفی خلیلی: پنجم.
جوهری، اسماعیل بن عماد (1984)، صحاح اللغه، بیروت. دارالعم، چاپ سوم.
حجازی، فخرالدین؛ سبحانی، جعفر و رزمجو، حسین (1364). کاوشی در نهج البلاغه مقالات کنگره سوم، اول، نامعلوم.
خامنه ای، سید علی (1397)، بیانیه «گام دوم انقلاب» خطاب به ملت ایران؛ https://farsi.khamenei.ir/message-content?id=41673
دهخدا، علی اکبر (1377). لغت نامه دهخدا. چاپ دوم. تهران.
دورانت، ویل (1376). تاریخ تمدن، ترجمه: احمد آرام، ع. پاشایی و امیر حسین آریان پور، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، ج 1.
رادمنش، عزت الله (1360). کلیات عقاید ابن خلدون درباره فلسفه تاریخ و تمدن، تهران: انتشارات قلم.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1412). المفردات فی غریب القرآن، صفوان عدنان داودی. دمشق و بیروت، دارالعلم الشامیه.
رضائی، رمضان؛ قهرمانی­نژاد، شایق، بهاءالدین؛ اصغریان دستنایی، محمد(1397). «واکاوی نقش راهبری دانشمندان و حاکمان در بالندگی تمدن اسلامی». الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی، 6(12)، 189-209.
زمانی، محمد حسن (1392). مستشرقان و قرآن، مؤسسه بوستان کتاب، قم: پنجم.
سبحانی، جعفر (1378). فروغ ابدیت، قم: دفتر تبلیغات اسلامی، شانزدهم.
شایگان، فریبا، حسینی، ناهید، عامری، محمدعلی. (1397). «واکاوی راهبرد امنیت و آرامش از دیدگاه مقام معظم رهبری»، پژوهشنامه نظم و امنیت انتظامی، 11(44)، 33-72.
شریعتی، روح الله (۱۳۸۰). «حکومت در اندیشه سیاسی محقق حلی»، فصلنامه علوم سیاسی، ۴ (۲)، ۶۷-84.
شریعتی، علی (1389). تاریخ تمدن، تهران: نشر قلم.
شهیدی، سیدجعفر (1364). تاریخ تحلیلی اسلام، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، پنجم.
طباطبایی، سید محمد حسین (1362). اصول فلسفه و روش رئالیسم، تهران: انتشارات صدرا.
طباطبایی، سید محمد حسین (1374). تفسیرالمیزان، ترجمه: سید محمد باقر موسوی همدانی، ج 7. دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ پنجم.
غفاری هشجین، زاهد، حسن ناصرخاکی (1395). «زمینه­ها و بایسته­های تحقق تمدن نوین اسلامی از منظر تمدن گرایان»، فصلنامه علوم سیاسی، ۱۹ (۳)، ۱۲۳-۱۵۰.
فرزانه، محمد باقر؛ خیاط، علی و صفرپور، هادی (1397). «تبیین عوامل ایجاد تمدن نوین اسلامی از نگاه مقام معظم رهبری، پژوهش­های اجتماعی اسلامی، 24(118)، 177-205.
فوکو، میشل (1379). ایران روح یک جهان بی روح، ترجمه: نیکوسرخوش و افشین جهان دیده، تهران: نشر نی.
لک زایی، شریف (1398). الزامات تمدن سازی در اندیشه امام موسی صدر، http://imamsadr.ir
مطهری، مرتضی (1390). مجموعه آثار استاد شهید مطهرى (ج 2 وج 24) ، تهران: صدرا.
معرفت، محمد هادی (1392). تاریخ قرآن، تهران: سمت، چهاردم.
معروف الحسنی، هاشم (1371). سیرة المصطفی، قم: الشریف الرضی، الطبعة الثانیه.
مکارم شیرازی، ناصر (1375). پیام امام شرح تازه و جامعی بر نهج البلاغه، ج:1، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
واگو، استفان (بی تا). درآمدی به تئوریها و مدلهای تغییرات اجتماعی، ترجمه: غروی زاد. تهران: جهاد دانشگاهی.
ولایتی، علی اکبر (1392). فرهنگ و تمدن اسلامی، انتشارات دانشگاه پیام نور.