نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد علوم اجتماعی اسلامی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد اندیشه سیاسی اسلام، تهران، ایران

چکیده

نظام سیاسی اسلام برای تعالی نیازمند توجه به اقتصاد است و ساختارهای اقتصادی در حکومت باید در برابر آسیب ها، تهدیدات و چالش‌ها مستحکم شوند از این رو، تبیین روندهای استحکام بخشی به نظام اقتصادی در حکومت اسلامی امری راهبردی است و آیت‌الله شاه‌آبادی به عنوان یکی از متفکران اسلامی در قرن اخیر، ایده‌های نوینی در حوزه الگوی بومی اقتصاد اسلامی ارائه داده است و به همین دلیل، این مقاله تلاش دارد با بهره‌گیری از روش تحلیلی-توصیفی و مطالعات کتابخانه‌ای به این سوال پاسخ دهد؛ راهبردهای استحکام اقتصادی نظام سیاسی اسلام از منظر آیت‌الله محمدعلی شاه‌آبادی کدامند؟ یافته‌های مقاله نشان می‌دهد که مهمترین تاکید ایشان در کتاب شذرات المعارف، توجه به سیاست عِدّه و عُدّه می-باشد و در راستای تعالی در این سیاست‌های اقتصادی، وحدت و اخوت دینی لازمه پیشبرد اهداف اقتصادی است و در عرصه مالی، شرکت مخمس الگوی مطلوب نظام مالی-اقتصادی برآمده از آموزه‌های اسلامی است. برخی از ملزومات استحکام اقتصادی از منظر آیت‌الله شاه‌آبادی عبارت از؛ تقویت تولید داخلی، تعامل قوای عاقله و عامله، توجه به مقتضیات بومی و دینی در روندهای خرد و کلان اقتصادی، تبلیغ فرهنگ اقتصادی مطلوب، اولویت مصالح جمعی بر مصالح فردی در کنش های اقتصادی می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Strategies for Economic Strengthening of the Islamic Political System from the Perspective of Ayatollah Mohammadali Shahabadi

نویسندگان [English]

  • gholamreza jamshidiha 1
  • seyyed mohammad javad ghorbi 2

1 Faculty Member (PhD), Faculty of Social Sciences, the University of Tehran, Iran,

2 resercher

چکیده [English]

The political system of Islam for excellence needs to pay attention to the economy and the economic structures in the government must be strengthened against harms, threats and challenges. Therefore, explaining the trends of strengthening the economic system in the Islamic government is a strategic matter and Ayatollah ShahAbadi, as one of the Islamic thinkers in the last century, has presented new ideas in the field of indigenous model of Islamic economics and for this reason, this article tries to use analytical-descriptive method and library studies to this Answer the question; What are the strategies for the economic strength of the Islamic political system from the perspective of Ayatollah Mohammad Ali Shahabadi? The findings of the article show that his most important emphasis in the book Shazrat al-Ma'aref is to pay attention to the politics of "edde" and "odde", and in order to excel in these economic policies, religious unity and brotherhood are necessary to advance economic goals and in the financial field. mokhammas Company is a favorable model of the financial-economic system based on Islamic teachings. Some of the requirements of economic strength from the perspective of Ayatollah Shahabadi are; Strengthening domestic production, the interaction of rational and factor forces, paying attention to indigenous and religious requirements in micro and macro economic processes, promoting a favorable economic culture, is the priority of collective interests over individual interests in economic actions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ayatollah Mohammad Ali Shahabadi
  • Economic Strength
  • National Production
  • Religious Brotherhood
  • Mokhammas Company
  • Collective Materials
ابوطالبی، مهدی(1392). «نقش علمای شیعه در حمایت از تولید ملی و کار و سرمایة ایرانی»، تاریخ در آیینه پژوهش، سال دهم، پاییز و زمستان، شماره35، صص26-5.
اردشیری، حسن(1385). «آیه­الله شاه آبادی(ره) الگوی معنویت و تبلیغ»، ماهنامه مبلغان، آذر و دی، شماره85، صص88-72.
بهشتی، سیدمحمد و دیگران(1390). شناخت اسلام، چاپ اول، تهران: نشر روزنه.
جزایری، حمید(1397). نقش شیعه در گسترش جامعه شناسی و اقتصاد، تحت اشراف آیت­الله مکارم­شیرازی، چاپ اول، قم: انتشارات امام علی(ع).
جعفری، علی اکبر و سیدمحمدجواد قربی(1396). «ترکیب شناسی مفهوم استحکام ساخت قدرت ملی جمهوری اسلامی ایران»، پژوهش های انقلاب اسلامی، دوره ششم، پائیز، شماره22، صص102-81.
جلائیان نیا، علی اکبر؛ جعفری، قاسم؛ پوربافرانی، علی رضا و فهمیه یزدانی(1394). «حمایت از تولیدات ملی و قاعده نفی سبیل»، فصلنامه پژوهش های اجتماعی اسلامی، سال بیست و یکم، تابستان، شماره ۲، صص148-129.
رضی بهابادی، سیدمحمدرضا (1389). نظریه­های اقتصادی-سیاسی آیت­الله شاه­آبادی(ره)، پایان­نامه کارشناسی ارشد معارف اسلامی و اقتصاد، دانشگاه امام صادق(ع).
سیف، اله مراد (1394). رهیافت­های اقتصادی تحکیم ساخت درونی قدرت ملی جمهوری اسلامی ایران، تهران، انتشارات دانشگاه عالی دفاع ملی.
شاه آبادی، محمدعلی (1380). شذرات المعارف به ضمیمه رساله شرکت مخمس، چاپ اول، تهران: بنیاد علوم و اسلامی دانش پژوهان.
شاه آبادی، محمدعلی (1394). فطرت عشق، شرح آیت الله فاضل گلپایگانی، چاپ سوم، تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
عفتی، قدرت الله (1384). «آیت الله شاه­آبادی»، فصلنامه حضور، پائیز، شماره54، صص82-59.
قربی، سیدمحمدجواد (1398). «بررسی سیره نظری و عملی آیت الله محمدعلی شاه آبادی در اصلاح اقتصادی و اجتماعی»، فصلنامه مطالعات تاریخی، پائیز، شماره66، صص45-26.
قربی، سیدمحمدجواد و علی اکبر جعفری (1395). «منابع قدرت نرم در سیاست های کلی نظام:موردکاوی سیاست‌های کلی برنامه ششم توسعه جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه راهبرد اجتماعی فرهنگی، سال پنجم، تابستان، شماره19، صص44-7.
قربی، سیدمحمدجواد و غلامرضا جمشیدیها (1398). « تهدیدات تولید ملی در نظام سیاسی اسلام از منظر اندیشه آیت­الله محمدعلی شاه آبادی(ره)»، فصلنامه مطالعات الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، سال هفتم، پاییز و زمستان، شماره14، صص40-9.
مجموعه نویسندگان (1386). حدیث عشق و فطرت: مجموعه مقالات درباره آراء حکمی آیت‌الله العظمی محمدعلی شاه‌آبادی، تهران، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
مرتضوی، علی حیدر(1387). فیلسوف فطرت؛ نگاهی به احوال و افکار حکیم آیت الله العظمی محمدعلی شاه آبادی، چاپ سوم، تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
میرمعزی، سیدحسین (1388). نظام اقتصادی اسلام، تهران: کانون اندیشه جوان.
نجفی، موسی (1391): اندیشه تحریم و خودباوری؛ تحلیل متون و اسناد تاریخی اقتصاد مقاومتی در تحولات سیاسی ایران، تهران: موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران.
یوسفی، احمدعلی (1394). «تحلیل الگوی اقتصادی آیت الله شاه آبادی»، فصلنامه اقتصاد اسلامی، سال پانزدهم، بهار، شماره57، صص112-87.
یوسفی، احمدعلی (1395). اقتصاد تعاونی از منظر اسلام، چاپ دوم، تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.