TY - JOUR ID - 60897 TI - بازکاوی اثرات ‌گفتمان اصلاح دینی بر گفتمان ‌انقلاب اسلامی؛ تداوم یا تکامل JO - فصلنامه علمی مطالعات الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی JA - IPOBA LA - fa SN - 2329-5599 AU - زنگنه, پیمان AU - حمیدی, سمیه AD - دانشگاه بیرجند Y1 - 2017 PY - 2017 VL - 5 IS - 9 SP - 130 EP - 148 KW - گفتمان‌اصلاح دینی KW - نفی‌استعمار KW - نفی‌استبداد KW - پیوند دین و سیاست KW - گفتمان انقلاب اسلامی DO - N2 - حضور استعمار و ظهور دولت‌های استبدادی در جهان اسلام از عوامل زوال اندیشه سیاسی بوده است. درکنار این عامل تعاملات ساختاری استعمار و استبداد به ترویج سطحی‌نگری و گسترش اندیشه جبرگرایی نیز منجرشد. این نگرش ضمن تاثیر بر باورها و فرهنگ سیاسی مردم، دین را از اثرگذاری مطلوب بر حیات سیاسی و اجتماعی جامعه به حاشیه راند و آن را به عنوان امری شخصی و غیر اجتماعی در حوزه عبادات و اعمال فردی جای داد. به تریج در واکنش به انزوای دین در عرصه اجتماعی، مصلحانی برآمدند و بر آن شدند تا با بازتعریفی جدید از گزاره‌های دینی، آن را به حیات سیاسی و اجتماعی بازگردانند. مصلحان دینی در دو عرصه مبارزه با خرافات و تحجر دینی و مقابله با استعمار بر آن شدند تا ضمن تاکید بر اصل دین، آن را با شرایط و مقتضیات زمانی تطبیق دهند. برآمدن موج اول گفتمان اصلاح دینی در قرن نوزدهم در راستای پیرایش اندیشه دینی و محوریت دادن به آن و اصلاح جامعه بود. این‌گفتمان با بازتفسیری جدید از گزاره‌های دینی برآن شد تا دین را در متن کنش‌های سیاسی و اجتماعی قراردهد و از آن جهت رهایی از پیامدهای نامطلوب استعمار و استبداد یاری طلبد. این‌گفتمان با رویکردی انتقادی نسبت به استعمار، پذیرش دست‌آوردهای علمی غرب و تلاش در جهت اصلاح نهاد استبداد، در صدد ایجاد قرائت جدیدی از گزاره‌های دینی برآمد. UR - http://www.ipoba.ir/article_60897.html L1 - http://www.ipoba.ir/article_60897_aed0b36f652dd4680e2d9bc301323a9d.pdf ER -