فصلنامه علمی مطالعات الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی

طراحی الگویی برای پیشرفت ایران در دوره معاصر یکی از دغدغه های اصلی پژوهشگران علوم اجتماعی بوده است. در این میان یکی از الگوهای مغفول مانده که دارای قابلیت های بومی است، الگوی پیشرفت مبتنی بر مکتب اسلام ... بیشتر

مشاهده مقاله

بررسی مقایسه‌ای شاخص توسعه انسانی در ج.ا.ایران و مالزی (2020)

رضا شیرزادی؛ محمد پورقربان؛ جواد نورمحمدی

دوره 10، شماره 4 ، اسفند 1401

چکیده

توسعه انسانی یکی از نظریه‌های جدید در چارچوب مباحث و موضوعات توسعه تلقی می‌شود که طی سه دهه اخیر مورد توجه قرار گرفته است. در نظریه توسعه انسانی، برخورداری انسان از زندگی طولانی، سالم و خلاق، هدف نهایی ... بیشتر توسعه انسانی یکی از نظریه‌های جدید در چارچوب مباحث و موضوعات توسعه تلقی می‌شود که طی سه دهه اخیر مورد توجه قرار گرفته است. در نظریه توسعه انسانی، برخورداری انسان از زندگی طولانی، سالم و خلاق، هدف نهایی توسعه است. توسعه انسانی بدون نقش مؤثر دولت تحقق نمی‌یابد زیرا پیشبرد راهبرد توسعه انسانی به یک دولت فعال نیاز دارد. امروزه یکی از شاخص-های سنجش سطح توسعه کشورهای مختلف، گزارش‌های ملی و بین‌المللی توسعه انسانی است. جمهوری اسلامی ایران و مالزی، دو کشور عمده یکی در منطقه خاورمیانه و دیگری در منطقه شرق آسیا به شمار می‌روند که هر یک دارای رتبه خاص خود از نظر سطح توسعه و توسعه انسانی می‌باشند. هدف ما در این پژوهش، بررسی وضعیت این دو کشور از نظر شاخص توسعه انسانی و نیز چرایی آن است. پژوهش حاضر درصدد است تا جایگاه توسعه انسانی ایران و مالزی را در گزارش اخیر این سازمان(2020)ایران با کسب امتیاز 783/. رتبه 70 را کسب کرده، و کشور مالزی با کسب امتیاز 810/. رتبه 63 را به خود اختصاص داده است . با توجه به رتبه بندی این دو کشور این سوال مطرح می شود که چه عواملی بیشترین تاثیر را بر توسعه انسانی این دو کشور داشته است؟ در این میان، جمعیت و درآمد ملی سرانه وجه تمایز و عوامل تاثیر گذار بر شاخص توسعه انسانی دو کشور را تشکیل می دهند.

مشاهده مقاله

روایت تدریس اساتید شاخص و طراحی و تبیین مدلی اسلامی-ایرانی

وحید واحد جوان؛ سعیده تقی زاده

دوره 10، شماره 3 ، مهر 1401

چکیده

تدریس جزء مباحثی است که به دلیل ارتباط تنگاتنگ مدرس و دانشجو، تاثیرگذاری بسیاری بر کیفیت آموزش و در نتیجه دستیابی به اهداف متعالی آموزشی دارد. بنابراین مدل های تدریس از جمله مهم ترین مباحثی است که نظام ... بیشتر تدریس جزء مباحثی است که به دلیل ارتباط تنگاتنگ مدرس و دانشجو، تاثیرگذاری بسیاری بر کیفیت آموزش و در نتیجه دستیابی به اهداف متعالی آموزشی دارد. بنابراین مدل های تدریس از جمله مهم ترین مباحثی است که نظام آموزش عالی باید در مورد آن پژوهش و سرمایه گذاری کرده و با توجه به تحولات و توسعه جهانی، رشد و بالندگی گام به گام را در این زمینه ایجاد کند. با توجه به خلاء پژوهشی مشاهده شده و اهمیت و ضرورت انجام پژوهش حاضر، هدف اصلی این پژوهش طراحی و تبیین مدلی اسلامی-ایرانی برای تدریس بر اساس روایت تدریس اساتید شاخص است. روش انجام پژوهش نظریه داده بنیاد است. مشارکت کنندگان پژوهش 33 استاد شاخص در رشته های علوم انسانی دانشگاه های دولتی تهران هستند. برای تحلیل داده های حاصل از مصاحبه های نیمه ساختار یافته، کدگذاری باز، محوری و انتخابی به همراه تحلیل روایتی مورد استفاده قرار گرفته است. برای افزایش اعتبار یافته ها از سه سویه سازی و بازبینی توسط مشارکت کنندگان پژوهش استفاده شد. یافته ها نشان می دهد که مقوله مرکزی در تدریس اساتید شاخص ها، باورها و ارزش های اسلامی و ایرانی است که طی سال ها در آنها شکل گرفته است. اساتید شاخص در مدل تدریس اسلامی-ایرانی خود که 5 بخش اصلی دارد به دنبال اهدافی از جمله ایجاد انگیزه، تعامل و مشارکت، حمایت، رشد، کاربردی کردن سرفصل ها، برنامه ریزی درسی و طرح درس مناسب، تاثیرگذاری بر سیاست ها، قوانین و آیین نامه ها در جهت حمایت از تدریس، فرهنگسازی و جانشین پروری هستند.

مطالعه تطبیقی سیاستها و اهداف برگزاری نمازجمعه در جمهوری اسلامی ایران، عربستان و ترکیه

مهدی ابراهیمی

دوره 10، شماره 3 ، مهر 1401

چکیده

نماز جمعه از فرایض عبادی-سیاسی مسلمانان، در میان مذاهب و ملل اسلامی از اهمیت ویژه ای برخوردار است لیکن در چگونگی اقامه آن اتفاق نظر وجود ندارد. گوناگونی فرقه و نوع نظام حاکم در کشورهای اسلامی چگونگی خط ... بیشتر

تحلیل گفتمان سند اولیه الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت

جواد علی پور؛ هاتف پوررشیدی

دوره 8، شماره 2 ، اسفند 1399، ، صفحه 140-167

چکیده

سند اولیه الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت به عنوان سند توسعه و پیشرفت ایران در دهه‌های آینده با الهام از مبانی نظری سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، علمی و اسلامی در صدد تحقق اهداف پبشرفت و توسعه است. از ... بیشتر

اقتصاد سیاسی ایران از منظر نونهادگرایی

نساء زاهدی؛ سید ابراهیم سرپرست سادات

دوره 6، شماره 11 ، شهریور 1397، ، صفحه 105-131

چکیده

به‌رغم اجرای چند دهه برنامه‌های توسعه در ایران، شاهد افول در شاخص‌های اقتصادی مثبت، تنزل شدید در شاخص‌های انسانی، اجتماعی و پایان الگوی تک‌خطی توسعه هستیم. مکتب نهادی توسعه با تمرکز بر نیازهای بومی ... بیشتر به‌رغم اجرای چند دهه برنامه‌های توسعه در ایران، شاهد افول در شاخص‌های اقتصادی مثبت، تنزل شدید در شاخص‌های انسانی، اجتماعی و پایان الگوی تک‌خطی توسعه هستیم. مکتب نهادی توسعه با تمرکز بر نیازهای بومی و ویژگی‌های مردم‌شناختی، ضمن تأکید بر واقع‌بینی و چندوجهی‌بودن تحلیل، درون‌زا‌بودن تغییرات نهادی و روش تحلیل تاریخی، بیش از سایر مکاتب و مدل‌های متعارف علم اقتصاد در دانش توسعه مورد توجه قرار گرفته است. هدف این مقاله ارائه تصویری از مدل نونهاد‌گرایی و امکان استخدام و کاربست‌پذیری آن برای ایران است تا بتواند کارایی و ابعاد گوناگون دستگاه نظری آن را در پاسخ به تنگنای توسعه ایران نشان دهد. پرسش اصلی مقاله این است که ادبیات نونهادگرایی تا چه اندازه قادر به ارائه راهکاری برای خروج از تنگناهای حاکم بر اقتصاد سیاسی است؟ فرضیه تحقیق این است که نظر به ضدیت منطق نهادگرایی با نظریه‌های محض کمّی و اقتصاد‌محوریِ صرف، ضمن تعقیب هدف حل مشکلات مربوط به رفاه اجتماعی و با گذار از دغدغه‌های اقتصاد نئوکلاسیک، دغدغه‌مند سازمان و کنترل نظام اقتصادی، به دنبال طراحی نظریِ الگویی برای رشد و توسعه کیفی با تکیه بر نهادهای رسمی و غیررسمی بر مبنای مؤلفه‌های شفاف‌سازی، حکمرانی خوب، نظارت دولت و اجتناب از رانتیریسم است.

تضمن‌های بنیادین الگوی اثربخش اسلامی و ایرانی پیشرفت

دوره 3، شماره 6 ، مهر 1394، ، صفحه 49-72

چکیده

چکیده بر خلاف دیدگاه‌های سنتی که در آنها توسعه، مقوله‌ای اقتصادی ارزیابی می‌شود، در رویکردهای جدید، توسعه حاصل اتخاذ رویکردهای اثربخش در جوامع دانسته می‌شود و طرفداران آنها معتقدند بنیان‌های توسعه، ... بیشتر چکیده بر خلاف دیدگاه‌های سنتی که در آنها توسعه، مقوله‌ای اقتصادی ارزیابی می‌شود، در رویکردهای جدید، توسعه حاصل اتخاذ رویکردهای اثربخش در جوامع دانسته می‌شود و طرفداران آنها معتقدند بنیان‌های توسعه، فرهنگی است. در همین حال حکمرانی خوب مجموعه نظریه‌هایی است که از دهه 1980 با هدف توسعه همه‌جانبه کشورهای در حال توسعه مطرح شده است و بر نقش توأمان دولت، جامعه مدنی و بخش خصوصی در پیشرفت تأکید دارد و تمرکز بر شاخص‌هایی مانند رهبری، پاسخگویی، کارآمدی، اثربخشی، قانون‌محوری، عدالت، برابری و مشارکت سیاسی را عامل اصلی پیشرفت توصیف می‌کند. در حالی که از سوی دیگر به نظر می‌رسد جمهوری اسلامی ایران برای صدور انقلاب اسلامی باید بتواند الگویی کارآمد از پیشرفت را به جهانیان ارائه دهد که قابلیت تقلید داشته باشد. عدم الگوسازی دنیوی و نیل به حیات طیبه، این گفتمان را در مقابل گفتمان‌های مسلط و متخاصم ناکام خواهد گذاشت. پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت برای اثربخشی و کارآمدی باید واجد کدام ویژگی‌های بنیادین باشد؟ مقاله در پاسخ به پرسش مذکور، ضمن بهره‌گیری از آموزه‌های نظریه حکمرانی خوب می‌کوشد تضمن‌های بنیادین برای ترسیم الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت را تبیین کند.

مشاهده مقاله

دوره 11 (1401)

دوره 10 (1401)

دوره 9 (1400)

دوره 8 (1399)

دوره 7 (1398)

دوره 6 (1397)

دوره 5 (1396)

دوره 4 (1395)

دوره 3 (1394)

دوره 2 (1392)

دوره 1 (1391)

کلیدواژه‌ها = ایران

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده