مهدی قربانخانی؛ کیوان صالحی
دوره 10، شماره 3 ، مهر 1401
چکیده
زمینهسازی برای تحقق مرجعیت علمی، از مهمترین اهداف راهبردی نظام جمهوری اسلامی و قلب تپنده و پیشنیاز اصلی شکلگیری و بالندگی تمدن جدید ایرانی اسلامی است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی موانع و چالشهای ...
بیشتر
زمینهسازی برای تحقق مرجعیت علمی، از مهمترین اهداف راهبردی نظام جمهوری اسلامی و قلب تپنده و پیشنیاز اصلی شکلگیری و بالندگی تمدن جدید ایرانی اسلامی است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی موانع و چالشهای دستیابی به مرجعیت علمی در حوزه علوم انسانی و تبیین کژکارکردهای بازدارنده انجام شده است. بدینمنظور با معناکاوی در ادراک نخبگان و فرهیختگان دانشگاهی و بهرهگیری از رویکرد کیفی و روش نظریه داده بنیاد، به شناسایی و تبیین پدیده مورد بررسی پرداخته شد. دادهها با استفاده از نمونهگیری هدفمند از نوع راهبردهای زنجیرهای و نظری و مصاحبه نیمهساختاریافته با 31 نفر از نخبگان و استادان دانشگاه گردآوری شد و به روش کدگذای باز، محوری و گزینشی تحلیل گردید؛ تحلیل دادههای حاصل از مصاحبهها به شناسایی 7 مقوله اصلی منجر گردید که شامل "زمینههای فرهنگی و اجتماعی"، "زمینههای ساختاری"، "کژکارکردهای نظام آموزش و پژوهش"، "ناهمسوییهای بینشی و انگیزشی"، "کژکارکردهای تخصیص منابع و امکانات"، "کژکارکردهای سیاستگذاری و برنامهریزی" و "استیلای نگرشهای کمّیگرا" است. در نهایت نتایج نشان داد استیلای نگرش کمّیگرایی در رویههای موجود، به شکلگیری و تشدید موانع و کژکارکردهای بازدارنده مرجعیت علمی دامن زده است.