محمد مجتبی زاده
چکیده
پژوهش حاضر با هدف طراحی و اعتباریابی الگوی فرهنگی برای نظام آموزش عالی ایران با رویکرد اسلامی-ایرانی انجام شده است. برای انجام این پژوهش، از روش تحقیق ترکیبی با طرح اکتشافی– مدل توسعهی ابزار استفاده ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف طراحی و اعتباریابی الگوی فرهنگی برای نظام آموزش عالی ایران با رویکرد اسلامی-ایرانی انجام شده است. برای انجام این پژوهش، از روش تحقیق ترکیبی با طرح اکتشافی– مدل توسعهی ابزار استفاده شده است. ابتدا در بخش کیفی پژوهش با استفاده از روش نظریهی زمینهای و مصاحبه با 19 نفر از خبرگان آموزش عالی، پرسشنامهای با 4 عامل، 14 ملاک و 64 شاخص طراحی شد. سپس، در بخش کمی، پرسشنامه طراحی شده در یک مطالعه مقدماتی روی 36 نفر از خبرگان آموزش عالی ایران اجرا شد. بر اساس بازخوردهای دریافتی به اصلاح پرسشنامه اقدام شد. سپس، نسخهی نهایی و اصلاح شدهی آن در اختیار 250 نفر از خبرگان آموزش عالی کشور قرار داده شد. اعتبار پرسشنامه توسط صاحبنظران تأیید شده و پایایی آن به وسیله آلفای کرونباخ (954/0) محاسبه گردید. در بخش کیفی پژوهش از روش نمونهگیری هدفمند غیر احتمالی و در بخش کمی از روش نمونهگیری طبقهای تصادفی استفاده شد. برای آزمون ابزار اندازهگیری مزبور، از تحلیل مدلیابی معادلات ساختاری استفاده شد. در بخش کیفی، در مرحلهی اول کدگذاری باز، 76 مفهوم به دست آمد. دادههای مرحلهی دوم کدگذاری باز، در قالب 64 مفهوم و 14 مقوله عمده طبقهبندی شد. در مرحلهی کدگذاری محوری، در قالب کدگذاری نظری، 4 مقولهی نظری تعیین شد. سپس، برحسب ویژگیهای شرایطی، تعاملی/ فرایندی و پیامدی، طبقهبندی شد. در مرحلهی کدگذاری انتخابی، مقولهی فرهنگ برتر، فرهنگ اسلامی-ایرانی، بهعنوان مقوله مرکزی انتخاب شد. در بخش کمی، با انجام تحلیل عاملی مرتبهی اول، تمامی عوامل مورد تأیید قرار گرفت. نتایج تحلیل عاملی تأییدی مرتبهی دوم نیز نشان داد که تمام 14 عامل دارای بار عاملی کافی جهت پیشبینی الگوی فرهنگی برای نظام آموزش عالی ایران با رویکرد اسلامی-ایرانی است. همچنین، شاخصهای برازش، (CMIN/DF) برابر با 896/1، (RMSEA) برابر با 38/0، (GFI) برابر با 991/0، (AGFI) برابر با 921/0، (CFI) برابر با 942/0، (NFI) برابر با 961/0، (TLI) برابر با 000/1، (IFI) برابر با 919/0 و (RFI) برابر با 934/0 نشان میدهد، الگوی فرهنگی طراحی شده با رویکرد اسلامی-ایرانی برای نظام آموزش عالی ایران از برازش بسیار مطلوبی برخوردار است.الگوی طراحی شده در پژوهش حاضر، داری مفهومی پیچیده و چندبعدی بود. این الگو در صورتی کارکرد مثبت خواهد داشت، که بسان یک کلیت واحد به تمامی ابعاد آن به طور یکسان توجه شود.